T¿ l¿c và tha l¿c là nh¿ng khái ni¿m du¿c d¿ c¿p r¿t nhi¿u trong Ph¿t giáo. Hai khái ni¿m này bao trùm m¿i ti¿n trình tu t¿p c¿a m¿t cá nhân và cung quy¿t d¿nh pháp môn tu t¿p mà ngu¿i ¿y ch¿n. Nhìn m¿t cách khái quát, có v¿ nhu các pháp môn trong Ph¿t giáo thu¿ng nghiêng v¿ m¿t trong hai khuynh hu¿ng, ho¿c nh¿n m¿nh vào t¿ l¿c, ho¿c nh¿n m¿nh vào tha l¿c. Tuy nhiên, ¿ m¿c d¿ th¿c hành giáo pháp m¿t cách sâu xa hon, chúng ta s¿ nh¿n ra r¿ng c¿ hai khuynh hu¿ng này d¿u d¿ng th¿i hi¿n h¿u trong m¿i ti¿n trình tu t¿p c¿a ngu¿i Ph¿t t¿. Dù v¿y, trên bình di¿n lý thuy¿t thì d¿ có th¿ th¿c s¿ nh¿n ra s¿ song song t¿n t¿i c¿a t¿ l¿c và tha l¿c, tru¿c tiên chúng ta c¿n nh¿n hi¿u rõ ý nghia c¿a hai khái ni¿m này trong Ph¿t giáo, cung nhu th¿y du¿c các m¿i tuong quan gi¿a chúng trong m¿i ti¿n trình tu t¿p. G¿n dây chúng tôi nh¿n th¿y xu¿t hi¿n khá nhi¿u khuynh hu¿ng tranh lu¿n xoay quanh v¿n d¿ t¿ l¿c và tha l¿c, ph¿n l¿n d¿u xu¿t phát t¿ s¿ nh¿n hi¿u v¿ chúng nhu nh¿ng khái ni¿m lo¿i tr¿ l¿n nhau. Nh¿n th¿c nhu th¿ hoàn toàn trái ngu¿c v¿i nh¿ng l¿i d¿y trong Kinh di¿n, d¿ng th¿i m¿i chúng ta cung có th¿ nh¿n rõ du¿c tính ch¿t b¿t h¿p lý dó b¿ng vào s¿ phân tích cung nhu quán chi¿u các kinh nghi¿m cá nhân.