Rozwój Panstwa zaczyna sie juz na poziomie samorzadu gminnego, który odgrywa kluczowa role w tym skomplikowanym procesie. Na zrównowazony rozwój gmin natomiast sklada sie wiele czynników, które znaczaco wplywaja na to, jaki kierunek powinny obrac wladze samorzadowe aby wykorzystac wszystkie atuty w mozliwie najefektywniejszy sposób. W niniejszej publikacji waznym elementem jest ogólnie zaproponowany model bezposredniej kooperacji gmin mogacy byc alternatywa dla obecnie funkcjonujacej subwencji wyrównawczej zwanej "janosikowym