La poemojn inspiris la vivo kaj verko de la Venecia poeto kaj intelektulo Sarra Copia Sulam (1600?-1641), specife ¿ia kvarjara korespondado kun Ansaldo Cebà, pastro el ¿enovo. Tra ilia stre¿a, disputoplena, ofte pasia pensinter¿an¿o, Cebà sen¿ese klopodis konverti ¿in al Kristanismo, sensukcese. Sarra Copia Sulam vivis, lernis kaj verkis en la Getoo de Vene­cio. La nomo de tiu malgranda juda kvartalo, kie ¿i elvivis sian vivon, trapasis, en nia erao, surprizan metamorfozon, fari¿ante tutmonda sinonimo de segregacio kaj sub­premado. Ni povas nur imagi al ni mem kion tiu artisma poeto, profunde sentema pri la potenco de vortoj, opinius pri tiu ¿an¿o. Sub ¿iuj limigoj kiujn judoj devis akcepti por rajti lo¿i en Venecio, Sarra kreis en sia domo en la Ghetto Nuovo (la sefarda flanko de ri¿e kosmopolita komunumo) literaturan rondon kie literaturo, filozofio kaj religio estis debatataj de judoj kaj nejudoj. Dum aliaj dekretis apartigon, ¿i antävidis dialogon kaj inter¿an¿adon. --- Venecio estis dum jarcentoj fokusopunkto por judaj vivo kaj kulturo. Konträ ¿iuj probabloj, ¿ia getoo, fondita kiel loko de apartigo en la jaro 1516, fari¿is kosmopolita vojkruci¿o de diversaj judaj komunumoj kaj influa loko de kultura inter¿an¿o inter judoj kaj nejudoj.